Obesitas in de Praktijk (1)

Wat zou jij doen als je met forse korting bij alle Takeaways op het station altijd en alles mag kopen? Wat zou je doen? …..Loop je er achteloos voorbij of geef je je over aan de ultieme snack die jouw ritje naar huis een stukje leuker maakt?

Het overkomt Jochem elke dag.  Jochem werkt bij bedrijf X en voor zijn werk moet hij veel reizen met het openbaar vervoer. Attent als werkgever X is, is deze korting in het leven geroepen.

Helaas Jochem heeft net als 50% van alle Nederlanders overgewicht. Overgewicht wil zeggen meer kans op chronische ziekten en ongemak.

Mensen met fors overgewicht hebben vaak meer trek en zijn minder snel verzadigd dan mensen zonder overgewicht. Dat is geen ‘zwakke mindset’, dat is hormonaal zo geregeld.

En dus zit Jochem voor mij met zijn handen in het haar. Hij wil wel afvallen, maar op werkdagen is de verleiding enorm.

Het lijkt een aardige geste van werkgever X, maar het pakt desastreus uit.

** Dit blog komt uit de serie ‘obesitas in de praktijk’. Het zijn verhalen uit onze leefstijlpraktijk die illustreren waar mensen met obesitas tegenaan lopen en hoe ze daarin hun weg proberen te vinden. Ik wil hiermee de urgentie voor universele preventie benadrukken want obesitas is een veelkoppig monster dat veel mentaal en fysiek leed veroorzaakt.

De reden om niet te bewegen

fitte toeschouwer

“Waarom pak je de mountainbike niet uit de schuur en ga je lekker op pad?”

Dit vroeg ik aan een man die graag weer wil sporten maar niet goed weet hoe te beginnen. Ik zag hem even glimmen bij de gedachte, maar hij verstrakte meteen. “Dan zou ik maandagdochtend vroeg moeten gaan als niemand mij ziet, ik ga echt niet tussen al die strakke pakken.” Hij is niet de enige die niet sport omdat hij zich er bekeken en ongemakkelijk bij voelt. Het advies ligt dan op de lippen om te zeggen ‘ga dan lekker een stukje wandelen’. Tuurlijk kan dat, en het is soms een perfecte oplossing, maar lang niet iedereen houdt van wandelen. De man die ik sprak had juist zin in die fiets, de wind in zijn haren en modder op zijn broek.

Bouw samen aan conditie en zelfvertrouwen, op je eigen niveau en zonder groepsdruk

Is hij een voorbeeld voor iedereen die zegt dat ze ‘eigenlijk’ meer zouden moeten bewegen? Deels. Ik kom inderdaad veel mensen tegen bij wie dit speelt. Het is niet voor niks dat ik voor deze groep mensen het trainingsprogramma Op Stap heb opgezet waarin je met ‘lotgenoten’ de eerste stap samen zet. Een programma waarin je vooral conditie én zelfvertrouwen opbouwt om nadien een vorm van bewegen of sporten te kiezen die je graag wil beoefenen. Samen trainen maar op eigen niveau en zonder groepsdruk. Een subtiel evenwicht waarin men zich veilig voelt. Die eerste stap gaat overigens lang niet altijd gepaard met een ongemakkelijk gevoel bekeken te worden. Bij sommige mensen zit voldoende bewegen gewoon helemaal niet in hun dagelijks leefpatroon en mist de trigger om hier verandering in te brengen. De omgeving kan hier goed bij helpen. Al te fanatieke sportvrienden kunnen afschrikken, maar met een beetje inlevingsgevoel kom je een heel eind. En een mooie strandovergang of stadspark nodigen meer uit dan grijze flats die onbewoonbaar zijn verklaard.

Bewegen als instrument

Er zijn ook mensen die vinden bewegen gewoon niet leuk. Het voelt bijna als een straf om naar buiten te gaan. Liever zitten ze genoeglijk binnen. “Echt Willemijn, er is werkelijk geen enkele vezel in mijn lijf die in actie wil komen” vertrouwde een dame mij eens toe. Toch zegt ze het eigenlijk wel te willen voor haar gezondheid. Maar die wetenschap is niet opgewassen tegen het sterke gevoel van weerstand op het moment zelf. Al helemaal niet als op dat moment weinig tot geen gezondheidsproblemen spelen. Ik heb gemerkt dat het kan helpen om dan bewegen instrumenteel in te zetten. Bijvoorbeeld boodschappen doen met de fiets in plaats van met de auto. Vorig jaar ontmoette ik een man die het maar niet voor elkaar kreeg om in beweging te komen. En toch, ergens wilde hij wel. Om met zijn dochtertje te kunnen zwemmen in de zomervakantie.  We probeerden van alles, tot gewichten naast zijn bed aan toe, maar zonder succes. Tot hij opeens lachend binnenkwam en zei dat hij elke dag een uur wandelde. “Huh?” vroeg ik verbaasd, “hoe krijg je dat nou voor elkaar?” Wat bleek, hij had de podcast ontdekt en hij kon daar het beste naar luisteren wanneer hij ondertussen wat wandelde in de buurt.

Als het niet in je systeem zit helpt een vaag voornemen niet

Tenslotte zijn er ook mensen die wel meer willen bewegen maar er de tijd niet voor nemen. Een beweeguurtje komt niet vanzelf en als het niet in je systeem zit helpt een vaag voornemen niet. Je zal de agenda erbij moeten pakken en momenten moeten blokken. En dan nog, op het moment suprême zijn er heel wat bezwaren die je kan aanvoeren om niet te gaan. Gezinsperikelen, mailtjes, de volle wasmand, geen zin…. Voor deze groep mensen is het relatief makkelijk om deze impasse te doorbreken. Door het aanleren van een goede planning en weten hoe je de ‘ja maar.. redenen’ kan parkeren. Wat ook goed helpt is om samen met iemand af te spreken. De beloning als dit lukt komt vanzelf omdat een uurtje actief bewegen veel oplevert; je denkt en werkt na afloop efficiënter, je voelt je fitter en meer ontspannen en kijkt positiever tegen dingen aan. Het programma De Fitte Toeschouwer die we momenteel aanbieden in aanloop naar Leiden Marathon is vooral voor deze groep mensen bedoeld.

Roepen dat bewegen goed voor je is of dat je gewoon moet beginnen is te kort door de bocht

Wat hindert om te gaan bewegen? Probeer deze vraag te beantwoorden en zoek dan naar een oplossing. Het kost wat meer tijd, maar het levert enorm veel op.